Wetsteksten zijn niet makkelijk om te lezen en evenmin eenvoudig om te interpreteren. De Wet op de ondernemingsraden is daarop geen uitzondering. Iedere ondernemingsraad en bestuurder loopt bijvoorbeeld tegen de termen ‘belangrijk’ en ‘redelijk’ aan. Hoe bepaal je wanneer iets belangrijk of redelijk is? Zelfs wie het boek Inzicht in de ondernemingsraad erbij pakt en de toelichting doorleest blijft soms met vragen zitten. Gelukkig zijn er deskundigen waar leden van de ondernemingsraad met die vragen terechtkunnen.
Een van hen is OR-coach Johan Berends. In zijn recent verschenen bundel Zet je tanden in de WOR heeft hij 26 vragen en antwoorden over medezeggenschap gebundeld. Deze vragen heeft Berends eerder beantwoord via de adviesdesk van Rendement Uitgeverij en zijn eigen website WORonline.
Een ingewikkelde kwestie is bijvoorbeeld hoeveel OR-leden aanwezig moeten zijn om geldige besluiten te kunnen nemen. Als iedereen er is, is het helder, maar wat als er vacatures én zieken zijn in de OR? En mag de zittingstermijn van de ondernemingsraad worden verlengd als de OR-verkiezing middenin een grote reorganisatie valt? Wat doe je als voorzitter wanneer je om de haverklap bij de bestuurder op de koffie wordt uitgenodigd en de ondernemingsraad daarover begint te morren?
Berends geeft uitgebreid en helder antwoord. Hij legt en passant ook zaken uit die aan de vraag gerelateerd zijn. Als antwoord op de vraag wat scholing voor de ondernemingsraad mag kosten bijvoorbeeld vertelt hij ook dat de ondernemingsraad recht heeft op een minimaal aantal scholingsdagen per jaar, wat het doel is van scholing, dat de bestuurder wel betaalt maar niet bepaalt, en wat het criterium ‘redelijk’ daarbij inhoudt.
Soms klimt een ondernemingsraad wel erg makkelijk in de pen. Een ondernemingsraad die een vraagt of de bestuurder moet wachten met uitvoeren van zijn voorgenomen besluit tot de reactie van de ondernemingsraad op een adviesaanvraag of instemmingsverzoek binnen is, had het antwoord zelf in de WOR kunnen vinden. Maar daar staat dan weer niet dat de ondernemingsraad zijn recht om te adviseren verliest wanneer hij de gelegenheid om in een overlegvergadering met de bestuurder over de adviesaanvraag te spreken voorbij laat gaan. Dat valt namelijk onder bewust vertragen en dat past niet bij goede medezeggenschap.
Zet je tanden in de WOR klinkt als taaie kost, maar is het niet. Verre van. Berends schrijft in de inleiding dat hij tijdens het samenstellen van het boek steeds het beeld van een mand met allerlei soorten fruit voor ogen had. En die associatie past er inderdaad veel beter bij. De bundel is geïllustreerd en kleurig, de lay-out is prettig en het geheel leest soepel. De soms grappige persoonlijke verhaaltjes maken het luchtig.
Het boekje is niet alleen voor OR-leden leerzaam. Bestuurders hebben Inzicht vaak wel in de kast staan, maar ik betwijfel of ze die vaak openslaan. Het boekje van Berends ziet er zo aantrekkelijk uit dat onze bestuurder het geestdriftig aanpakte toen ik hem een exemplaar cadeau deed. Volgens mij gaat hij het nog lezen ook.